تنوع و فراوانی انگل‌های گوارشی مرغان بومی (Gallus domesticus) در دو اقلیم استان اصفهان

با افزایش پرورش مرغان‌بومی به دلایل تولید پروتیین‌ارزان، خوداتکا‌یی، اشتغالزا‌یی روستایی ومقاومت نسبی بیشتر به تنش‌ها، توجه به مسائل بهداشتی آنها بیش از پیش لازم است؛ لذا به منظور بررسی و مقایسه انگل‌های گوارشی مرغان بومی (Gallus domesticus) در دو اقلیم سرد-مرطوب و گرم-خشک استان اصفهان، تعداد 900 قطعه جوجه بومی50-45 روزه در60 خانوار روستایی توزیع و بمدت یکسال نگهداری شد؛ برای آزمون‌های EPG و OPG در هفته‌های 8، 32 و 56 نمونه‌های مدفوعی جمع‌آوری و در پایان نیز یک قطعه مرغ و یک قطعه خروس در هر خانوار کالبدگشایی و انگل‌های دستگاه گوارش آنها بررسی شد؛ طبق نتایج میزان آلودگی با افزایش سن و میزان رطوبت، افزایش داشت؛ میزان و گونه نماتودها به ترتیب شامل آسکاریدیا گالی(A. galli) (33%)، هتراکیس گالیناروم (H. gallinarum) (18%)، اکواریا اسپیرالیس(A. spirailis) (5/7%)، کاپی لاریا آناتیس (C. anatis) (5/7%)، کیلوسپیرورا هامولوزا (C. hamulosa) (75/3%) و تریکوسترونژیلوس تنوئیس (T. tenouous) (5/3%) بود. میزان و گونه سستودها به ترتیب شامل رایلیه تینا اکینوبوتریدا (R. echinobutheridae) (5/15%)، رایلیه تینا تتراگونا (R. tetragona) (12%)، رایلیه تینا سستی سیلوس (R. cesticillus) (10%)، کوانوتنا اینفاندیبولوم (C. infundibulum) (5/8%)، کوتوگنیا دیگونوپورا (C. dignopora) (7%)و سوبولورا برومپتی (S. brompti) (3%) بود، اواوسیست‌های مشاهده شده به ترتیب مربوط به گونه‌های آیمریا ماکسیما (E. maxima) (5/38%)، آیمریا تنلا (E. tenella) (28%)، آیمریا نکاتریکس (E. necatrix) (7%)و آیمریا آسروولینا (E. acervulina) (5/5%) بود. درآزمون مربع کای (05/0<p) میزان آلودگی در خروس‌ها بیشتر بود. بر این اساس آلودگی به انگل‌های گوارشی از مشکلات اصلی پرورش مرغ بومی بوده و نیازمند اقدامات بهداشتی و تغذیه‌ای مناسب است.